Kruiden verboden of verboden kruiden?
30 april van dit jaar moet de richtlijn 2004/24/EC (THMPD) van Europese Unie in de diverse landen van de Europese Unie geïmplementeerd zijn.
Wat betekent dit in normaal Nederlands? Aan het einde van de maand moeten de lidstaten toezien op de naleving van een richtlijn die in 2004 is opgesteld en aangenomen. Het betreft een richtlijn over kruiden.
Achterliggende gedachte was destijds, dat het ongewenst was dat er maar lukraak kon worden blijven geroepen dat bepaalde kruiden geneeskrachtige werking hadden zonder dat dit echt onderbouwd was. Op zich is dit in zijn geheel geen onzinnige gedachte. Met beunhazerij is niemand geholpen. Aan de andere kant is er een gigantische kennis over kruiden aanwezig gebaseerd op overleveringen en publicaties o.a. in China uit de tijd dat wij in Europa nog in berenvellen rondliepen en moeite hadden met vuur maken, om maar eens iets te noemen..
Kortom een en ander ligt allemaal wat genuanceerder.
Sedert het verschijnen van de richtlijn is getracht een aantal kruidenmiddelen geregistreerd te krijgen. In heel Europa is dit voor een kleine 200 gelukt, voor een 1000 liggen de aanvragen nog te wachten. Dit is dan voor Europa in zijn geheel. Voor Nederland is dit slechts een viertal waarvoor dit is gelukt.
Uit de Richtlijn vloeit voort dat het is verboden
gezondheidsclaims op verpakkingen te vermelden van voedingssupplementen, tenzij men het product als medicijn heeft laten registreren. Zo hoorde ik van een firma die een knoflookproduct uit de handel moest nemen omdat op de verpakking stond dat knoflook al sedert honderden jaren bekend is vanwege zijn bloedzuiverende werking. Dit is dus een voorbeeld van een dergelijke gezondheidsclaim die aanleiding is geweest een product uit de handel te halen.
Het is dan ook voor veel bedrijven zoeken naar juiste formuleringen om geen regels dienaangaande te overtreden.
De Europese voedselautoriteit EFSA heeft hierin een functie om naleving van de regels te waarborgen.
In zekere zin is nu her en der enige paniek ontstaan omdat in het geheel niet duidelijk lijkt hoe de naleving van de wetgeving nu ingevuld gaat worden. Immers is er slechts een beperkt aantal producten geregistreerd. Te weinig om in bestaande behoeften te voorzien. Als er nu middelen voorgeschreven gaan worden die (nog) niet geregistreerd zijn kan dit tot problemen leiden.
Vragen die aan de Europese Commissie werden gesteld hierover werden afgedaan met de mededeling dat de eventuele problemen pas nader werden bekeken als de wet in werking was getreden. Er wordt dus wel degelijk erkent dat er problemen zijn en het zou in deugdelijk bestuur passen als het inwerking treden van deze wetgeving zou worden uitgesteld totdat voor deze , toch grote, problemen een afdoende oplossing zou zijn gevonden.
Bij de formulering van de wetgeving is de definitie ‘geneesmiddel’ dusdanig ruim opgesteld dat het gebruik van planten en kruiden na 30 april 2011 als het inzetten (niet geregistreerde) geneesmiddelen kan worden bestempeld, met de nodige gevolgen van dien.
Mogelijk dat de soep niet zo heet wordt gegeten als dat deze wordt opgediend. Feit is echter dat de overheid per 1 mei mogelijkheden heeft om het gebruik van kruiden in voedingssupplementen te verbieden al naar gelang zij dit wenselijk of nodig acht.
Ze kan daarbij mede uitgaan van een lijst die opgesteld is door de EFSA, de Europese voedselautoriteit, de zgn. Toolset. Op deze lijst staan ca 1200 planten die mogelijk een toxische kantje hebben. Maar als men weet dat op deze lijst ook planten staan als de aardappel en basilicum dan kan men de wenkbrauwen toch ook weer fronsen. Er is enig risico aanwezig van willekeur, al naar gelang.
Hoe gaat dit zich ontwikkelen? Gelet op de controles die de afgelopen maanden door de diverse controle-instanties reeds plaatsvonden tijdens de duivenbeurzen lijkt dit een terechte vraag.
Gaan we naar een ontwikkeling dat er naast het verbod op medische claims op verpakkingen, zoals deze de afgelopen tijd zijn doorgevoerd, ook naar een verbod op de toepassing van kruiden in voedingssupplementen? Gaat het verboden worden samengestelde kruidenproducten te bereiden en af te leveren?
Kortom worden de kruiden in het verdomhoekje geplaatst waarbij de toepassing er van als crimineel bestempeld gaat worden tenzij het kruidenproduct als geneesmiddel is geregistreerd?
Indien de problemen aangaande deze materie niet terdege zijn opgelost, zou het zich in Europa wel eens zo kunnen gaan ontwikkelen dat men de burgers (en/of hun dieren) de keuzevrijheid ontneemt om te kiezen voor de behandelwijze (kruiden i.p.v. medicijnen) die men voor zichzelf en /of voor zijn dieren wenst.
Dat men mij deze keuzevrijheid zou kunnen ontnemen weegt bij mij zwaarder dan het feit dat ik verplicht zou kunnen gaan worden een deel van mijn Bony-producten uit de markt te nemen. Ik wil als ik ziek zou zijn willen kunnen blijven kiezen voor een alternatieve behandeling als ik dat nodig zou achten of beter zou vinden.
Ook ik heb een hekel aan kwakzalverij maar wat nu mogelijk dreigt te gebeuren is dat men met het waswater de baby wil gaan weggooien. Alsof duizenden jaren traditionele Chinese kruidengeneeskunde, om een voorbeeld te noemen, met een pennenstreek afgedaan zou kunnen worden als een infantiele geneeswijze.
Misschien is het ondertekenen van de petitie op http://www.savenaturalhealth.eu zo gek nog niet.
Mijn dank aan de NVF
Succes
Peter Boskamp
